Những ngày cuối năm 2019, làng Gò Cỏ đón một vị khách đặc biệt ghé thăm, nhiếp ảnh gia người Pháp, Sylvain Patrick Martin Gouraud. Anh hiện nay đang giảng dạy bộ môn nhiếp ảnh  tại Viện khoa học chính trị Pháp, đồng thời là một nhiếp ảnh du lịch (Travel Photographer) đã tổ chức nhiều triển lãm ảnh về cuộc sống của các cộng đồng ở khu vực nông thôn. Việc Sylvain tới làng là một phần trong kế hoạch truyền thông của hợp tác xã du lịch cộng đồng Gò Cỏ nhằm quảng bá hình ảnh của làng đến bạn bè quốc tế.

Hình 1: mr. Sylvain đang chuẩn bị hình ảnh để trưng bày cho người dân làng Gỏ Cỏ xem 

Trước khi bắt đầu chuyến tác nghiệp 8 ngày tại làng, Sylvain chia sẻ rằng anh sẽ không tìm kiếm những bức ảnh đẹp hoàn hảo như những tấm postcard ở những điểm du lịch nổi tiếng mà anh sẽ ghi lại những thứ chân thực nhất về con người và cảnh vật nơi đây. Anh hoàn toàn không có kế hoạch từ trước về lịch trình công việc của mình, mọi thứ qua ống kính của anh sẽ đến một cách ngẫu nhiên và tình cờ nhất. Để giúp anh thực hiện điều này, hợp tác xã đã sắp xếp để anh ngủ tại nhà dân và dùng bữa tại nhiều gia đình khác nhau để anh có cơ hội tương tác trò chuyên cùng họ. Qua những buổi sinh hoạt cùng người dân, anh đã tạo được mối quan hệ thân tình với bà con trong làng cũng như có được những tư liệu quý giá về cuộc sống của họ. Những khung cảnh đời thường đều được anh ghi lại, từ cảnh người dân đi thu hoạch rong mứt trên ghềnh đá vào lúc sáng sớm, những người phụ nữ trong làng hát bài Chòi khi tát nước cho đến chân dung những người đàn ông làm nghề biển khi họ đang trò chuyện bên chén trà chiều. Cũng chính những người dân đã dẫn anh đi thăm những di tích lịch sử, văn hóa như giếng Chăm, miếu thờ Thành Hoàng làng, lăng Ông thờ bộ xương cá voi cổ cho đến những địa điểm độc đáo như con đường dẫn lên đồi nhìn xuống biển, làng “ma”, đầm An Khê, hang dơi, nhà trưng bày cổ vật Sa Huỳnh,…Để đáp lại sự hỗ trợ của bà con trong làng đã giúp anh thực hiện tốt bộ ảnh của mình, anh đã chọn những tấm hình tiêu biểu nhất, in ra và trưng bày trên một tấm bảng tre do một nghệ nhân trong làng làm, sau đó anh đặt tấm bảng ở vị trí có nhiều người qua lại nhất. Khi thấy những bức hình của anh, người dân trong làng đã phản ứng vô cùng ngạc nhiên và thích thú khi những thứ quen thuộc trong cuộc sống thường  ngày của họ lại trở nên độc đáo qua ống kính của người nghệ sĩ. Đây là điều thực sự ý nghĩa, bởi ngoài mục đích truyền thông từ sự kiện đưa nhiếp ảnh gia về làng, việc để người dân Gò Cỏ tự chiêm nghiệm vẻ đẹp về con người và quê hương họ càng góp phần khẳng định niềm tin về một tương lai làm du lịch cộng đồng xuất phát từ chính nội lực của địa phương.

Hình 2: Người dân Gò Cỏ thích thú trước những bức ảnh của Mr.Sylvain

Chuyến đi của Sylvain diễn ra trong bối cảnh làng Gò Cỏ đang hoàn tất các bước chuẩn bị để trở thành điểm đến du lịch trải nghiệm cộng đồng, phát huy, bảo tồn các giá trị văn hóa, di sản, địa chất cho du khách trong và ngoài nước. Nằm trong trung tâm của 2 nền văn hóa Sa Huỳnh – Chăm Pa với nhiều điểm di tích văn hóa lịch sử cùng cảnh quan thiên nhiên hài hòa, ngôi làng nhỏ bên dải biển miền Trung, nơi những con người kiên cường bám đất qua hai cuộc chiến tranh khốc liệt, hiện đang là mắt xích quan trọng trong mạng lưới công viên địa chất toàn cầu Quảng Ngãi và kết nối phát triển các khu vực lân cận. Dưới sự điều phối của hợp tác xã du lịch cộng đồng làng Gò Cỏ, công tác xây dựng các dịch vụ lưu trú, dịch vụ chèo ghe thuyền chở khách tham quan, nâng cao ý thức cộng đồng trong việc giữ gìn môi trường cảnh quan làng sạch đẹp đã gần như hoàn tất. Người dân Gò Cỏ sẽ tham gia trực tiếp vào việc tổ chức các dịch vụ du lịch địa phương song song cùng việc bảo tồn nguyên trạng các giá trị văn hóa, lịch sử, hệ sinh thái tài nguyên cảnh quan trong làng. Tháng 8-2019, lần đầu tiên làng đã đón tiếp đoàn học sinh đến từ Mỹ, Nhật Bản tới tham quan, học tập về mô hình phát triển cộng đồng dựa trên chính nguồn lực của địa phương. Điều này một lần nữa khẳng định rằng, làng Gò Cỏ không những là một điểm đến du lịch cộng đồng hấp dẫn mà còn trở thành một trong những ngôi làng toàn cầu tốt nhất trong tương lai.

Hình 3: Người dân Gò Cỏ đang xem những bức ảnh của Mr.Sylvain

Hình 4: Sylvain trước khung hình của mình tại khu vực trung tâm làng

PHẠM PHƯƠNG THẢO